Boer-burgerdialoog (PGS pilot Friesland)
terug

Resultaat en vervolg PGS-pilot voor Buurtmarkten

In 2024 vond in Friesland een pilot plaats rond PGS (Participatief GarantieSysteem/Participatory Guarantee System), mogelijk gemaakt met financiering van provincie Fryslân. Het project bestond uit een 5-tal gesprekken tussen leden van Buurtmarkten en hun (potentiële) leveranciers. Paulien Kruiper heeft het project namens het CSA Netwerk uitgevoerd.

Wat is PGS ?
PGS is een dialoog tussen boer en burger of tussen boeren onderling, over de duurzame productiewijze van voedsel. In dit project betrof het dus boer-burger dialogen. Een PGS-gesprek is gebaseerd op van tevoren vastgelegde richtlijnen, in dit geval de 11 principes vanuit de agro-ecologie. PGS is gebaseerd op een fundament van vertrouwen, sociale interactie en kennisuitwisseling. Een verslag vormt de weerslag van de dialoog en biedt daarmee belangrijke betrouwbare informatie voor andere burgers, die potentiële klanten zijn. zie ook het filmpje over Friese PGS-pilot.

Pilot
De gespreksverslagen zijn geplaatst op het online bestelsysteem Local FoodWorks (dat Buurtmarkten (kunnen) gebruiken) en zijn daarmee inzichtelijk voor iedereen. De gesprekken in deze pilot vonden plaats met:

  • een eierproducent
  • een tuinderij
  • een ijsmakerij
  • een meelproducent.
  • En het vijfde gesprek bestond uit een interview met een pas opgerichte Buurtmarkt, om te kijken hoe PGS ingezet kan worden in deze fase van een Buurtmarkt.

Resultaten
Uit de gesprekken kwam naar voren dat de kennismaking met de leverancier, en het bewuste contact tussen leverancier en afnemer, op zichzelf van grote waarde zijn. Producenten zijn trots op hun product, en kopers zijn nieuwsgierig naar hoe het werkt in het bedrijf. Een open gesprek over de mate van duurzaamheid is verhelderend en wekt vertrouwen bij de kopers. Bijvoorbeeld: een producent kan alleen het label biologisch hebben als het van voldoende omvang is om alle hiervoor benodigde kosten te dekken. Het wordt dan dus inzichtelijk hoe het kan dat een kleine producent wél biologisch werkt, maar toch dat keurmerk niet heeft. Een keurmerk hoeft niet het einddoel te zijn, wel is het belangrijk dat een Buurtmarkt voor zichzelf goed helder heeft wat de ondergrens is – of de randvoorwaarden zijn – qua duurzaamheid. Het gebruik van de 11 agro-ecologische principes is daarbij een goed hulpmiddel. Deze gaan verder dan alleen een ecologische productiewijze, denk bijvoorbeeld aan solidariteit, zeggenschap en opbouw van een (voedsel)gemeenschap.
Tijdens de gesprekken zijn nieuwe connecties en mogelijkheden voor samenwerking ontstaan, waardoor ook in de korte keten de directe banden tussen producenten en afnemers/consumenten kunnen versterken. Het effect van de PGS-gesprekken wordt versterkt als deze een terugkerend karakter krijgen, bijvoorbeeld 2-jaarlijks. Dit vraagt dan wel de inzet van de leden van de Buurtmarkten, als er geen mogelijkheid bestaat dit door een externe partij te laten uitvoeren.

Vervolg: handleiding
In het voorjaar van 2025 zal er een handleiding beschikbaar komen zodat dit relatief eenvoudig opgepakt kan worden.

Gesprek met lokale producent op het bedrijf
Gerelateerd: