Leernetwerk Opkweek zorgt ervoor dat je er als tuinder niet alleen voor staat.
Afgelopen half jaar zijn een tiental kleinschalige tuinders geïnterviewd over plantopkweek. Zij vertelden aan Marieke Berkhout, projectleider opkweek van het CSA Netwerk, welke keuzes zij maken en waarom. Pieter Struyk van biologische tuinderij ’t Struykgewas zei bijvoorbeeld: “Bij Jongerius koop ik een kratje zekerheid, dat is zo fijn!”. Anderen gooien het juist over een andere boeg en kiezen ervoor om het hele proces van zaad tot en met oogst binnen eigen bedrijf te houden.
Werkgroep en leernetwerk Opkweek
Al een paar jaar geleden is door tuinders vanuit het CSA Netwerk een werkgroep opkweek gestart. Door gezamenlijk op te trekken wordt gewerkt aan een minder kwetsbare situatie voor het opkweken van plantgoed. Er is inmiddels een leernetwerk ontstaan, met een honderdtal deelnemers, die kennis en ervaringen onderling uitwisselen. In november staan drie najaarsontmoetingen in drie verschillende regio’s gepland:
- 10 november
- 12 november
- 13 november
Meld je aan voor een regiobijeenkomst over opkweek via opkweek@csanetwerk.nl
Alternatieven voor Jongerius
Tot nu toe zorgde de luxe situatie van het kwalitatief hoogwaardig plantgoed, samen met de flexibele instelling van Plantkwekerij Jongerius, ervoor dat de meeste tuinders daar aanklopten. In de afgenomen interviews regende het aan complimenten voor de plantenkwekerij. Esther Kuiler van De Ommuurde Tuin: “Ik vind plantopkweek het leukste wat er is, het liefste zou ik alles zelf opkweken, maar ik heb er gewoonweg de ruimte niet voor. Ik doe wat ik kan en als iets niet lukt dan is een telefoontje naar Jongerius vaak voldoende om een teelt toch met goed plantgoed te starten.” Er waren ook kritische meningen, men zag bijvoorbeeld de kosten voor de inkoop van plantgoed de afgelopen jaren omhoog gaan.
Onderlinge samenwerking
De creatieve kleinschalige tuinder koos regelmatig voor gezamenlijke inkoop en bezorging en via de regionale groepen werd (en wordt) plantgoed uitgewisseld. Hier en daar kweekt men voor elkaar op.
Deel van de eigen bedrijfsvoering
Joël van den Broek van Yn’e Sinne Farm koos ervoor om het budget wat hij voorheen aan inkoop plantgoed besteedde eens op een rijtje te zetten en te kijken hoe hij het anders zou kunnen aanpakken. Vanuit dat budget heeft hij wat investeringen gedaan, een draaiboek voor eigen opkweek opgesteld. Hij heeft een medewerker verantwoordelijk gemaakt voor de opkweek en het is nu een onderdeel van zijn bedrijfsvoering geworden. Deze aanpak is zeker niet voor iedere tuinder weggelegd, dat hoeft ook niet.
Gezamenlijke inkoop
Een idee waar we bij het CSA Netwerk al langer mee rondlopen is gezamenlijk met een groep tuinders collectief als een grote afnemer plantgoed inkopen. Bij Herenboeren wordt hier ook naar gekeken of het wordt al deels uitgevoerd. Gezamenlijke inkoop kan landelijk of regionaal plaatsvinden. Er zit natuurlijk een logistieke uitdaging aan maar ook daarvoor is de afgelopen jaren al wel voorzichtig contact geweest met een transporteur.
Online bijeenkomst over opkweek 6 november 2025
Op donderdagavond 6 november organiseert het CSA Netwerk een online bijeenkomst, voor zowel leden als niet-leden.
Meld je aan voor de bijeenkomst, en je ontvangt uiterlijk woensdag 4 november de zoomlink en programma.
Op de CSA Conferentie van 22 en 23 november komt het thema plantopkweek ook ruimschoots aan bod.
Vanuit het Leernetwerk Opkweek willen we ervoor zorgen dat je er als tuinder niet alleen voor staat. Gezamenlijk werken we aan een kratje zekerheid voor iedereen.
